Tiêu chuẩn quan trọng nhất để đánh giá chất lượng (tờ)
in offset đó là tờ in ra phải giống mẫu (hoặc tờ in thử) về
màu sắc và các tờ in phải đều màu (không dao động
màu) trong toàn bộ sản lượng in ấn. Trong thực tế khách hàng thường phàn nàn là sản phẩm
in ra không giống màu mẫu và các tờ in không đều.
Những yếu tố quan trọng nhất trong quá trình in ấn ảnh hưởng đến màu sắc tờ in
(và do đó đến chất lượng in) đó là:
• Độ dày lớp mực trên giấy (tỉ lệ với Mật độ tông
nguyên DV khi đo bằng Mật độ kế)
• Độ lớn điểm tram và
• Độ chồng mực (gắn chặt với thứ tự in chồng màu).
Để đánh giá ảnh hưởng của những yếu tố này, bên cạnh
việc quan sát bằng mắt, người ta phải sử dụng dụng cụ đo để có sự đáng giá
khách quan, loại bỏ ảo giác chủ quan. Dụng cụ thông dụng nhất là Mật độ kế.
Trong phạm vi viết bài này, xin chỉ đề cập đến yếu tố
thứ 3 là vấn đề Thứ tự in chồng màu, ảnh hưởng của nó đến chất lượng in, đang
là vấn đề nhiều bạn quan tâm.
Thứ tự in chồng màu ảnh hưởng đến độ nhận mực và do
vậy ảnh hưởng đến màu in ra. Có sự khác biệt khi in một màu lên giấy trắng, in
màu đó lên một lớp mực in trước đã khổ, hoặc in 2 hay 4 màu in ướt - chồng – ướt.
Khi in ướt - chồng – khô (tức là in nhiều màu trên một máy một màu) và ướt - chồng
– ướt, độ nhận mực có độ khác biệt ảnh hưởng đến kết quả in, đặt biệc đôi với ướt
- chồng – ướt thì độ tách dính (tack) của mực in có vai trò rất quan trọng, nó
phài giảm dần từ đơn vị đầu đến đơn vị cuối.
Phụ thuộc tính chất công việc in, lọai máy (một hay
nhiều màu, tức là in ướt - chồng – khô, ướt - chồng - ướt) và hiệu quả màu sắc
cần có mà thay đổi thứ tự chồng màu. Nếu công việc đã được in thử , cần phải giờ
đúng thứ tự khi in thử.
Ơû các nước có đến công nghiệp in phát triển, người
ta đã đề ra biện pháp Tiêu chuẩn hóa, để loại những ảnh hưởng của thứ tự in chồng
màu đến kết quả in. Quá trình in thử và in sản lượng được thực hiện theo một
tiêu chuẩn qui định. Một thứ tự in chồng màu thống nhất ở tất cả các xí nghiệp
in cho phép so sánh được chất lượng in ở các xí nghiệp khác nhau, đồng thời có
thể đặt sản xuất mực có độ tách dính giảm dần theo tiêu chuẩn chồng màu tiêu
chuẩn, tạo thuận lợi cho người thợ in.
Thứ tự in chồng màu tiêu chuẩn được sử dụng phố biến
ở các nước Châu Âu là:
• In 4 màu ướt - chồng – ướt (máy nhiều màu)
Đen – Xanh - Đỏ magenta – Vàng.
• In 2 màu ướt - chồng – ướt và ướt - chồng – khô:
Xanh cyan - Đỏ magenta -> Đen - Vàng
• In 1 màu ướt - chồng – khô:
Xanh cyan -> Đỏ magenta -> Vàng -> Đen.
ở nước ta hiện nay, điều kiện sản xuất ở các xí nghiệp
in cò nhiều khác biệt, đặt biệt là chúng ta sử dụng nhiều loại mực in nhập từ
nhiều nước khác nhau đến chưa thể có tiêu chuẩn quốc gia thống nhất. Hậu quả của
việc đánh giá chất lượng in phụ thuộc chủ quan của người thợ, mỗi xí nghiệp và
việc tranh cãi là tất nhiên, đặc biệt là về ảnh hưởng đến kết quả in của thứ tự
in chồng màu.
Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay trước khi có
tiêu chuẩn quốc gia thống nhất, chúng ta có thể thực hiện tiêu chuẩn hóa Thứ tự
in chồng màu ở từng xí nghiệp (thuận tiện nhất có lẽ đến sử dụng Thứ tự in chồng
màu tiêu chuẩn mà các nước công nghiệp in tiên tiến đang áp dụng, trước khi
chúng ta nghiên cứu tìm ra tiêu chuẩn phù hợp cho mình), trao đổi với các Công
ty vật tư in để đặt mua mực in tiêu chuẩn có các tính chất, đặc biệt là tính
tách dính phù hợp với Thứ tự in chồng màu tiêu chuẩn của xí nghiệp. Làm được điều
này chúng ta loại bỏ được một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng in để ổn
định các yếu tố khác.
Tiêu chuẩn hóa phương pháp in offset là xu thể tất yếu,
vì chỉ có như vậy chúng ta mới ổn định được chất lượng in. Các biện pháp tiêu
chuẩn hóa ở các công đọan bình phim, phơi bản, in thử và in sản lượng tạo thuận
lợi phối hợp các khâu, loại bỏ tối đa từ đầu các sơ sót để có chất lượng in cao
ổn định. Ngay từ bây giờ chúng ra cần chuẩn bị các điều kiện để có thể tiến tới
tiêu chuẩn hóa phương pháp in offset, trước hết là nâng cao trình độ hiểu biết
về chất lượng, quản lý chất lượng và sử dụng kỹ thuật đo trong ngành in.
